a b Πομάτσκου. Αναγνωστικό της Πομακικής για την Α' Δημοτικού

Μουμιν Αϊντίν, Ομερ Χαμδή

 

Εισαγωγικό Σημείωμα (Introductory note)

 

 

Η αισιοδοξία που δημιούργησε η κυκλοφορία των πρώτων βιβλίων στην Πομακική, είχε τον αντίκτυπο της και σ' εμάς, που ζούμε στο χώρο της Θράκης και βιώνουμε την περιπέτεια της μητρικής μας γλώσσας, τη βαθειά πολιτισμική κρίση των Πομάκων, στην οποία παρεμβαίνουμε και διεκδικούμε το δικό μας λόγο.

 

Η έκδοση για πρώτη φορά στον τόπο μας, ενός αναγνωστικού στη γλώσσα των Πομάκων είναι προϊόν μιας ιστορικής διαδικασίας που συντελείται στους κόλπους του πομακικού πληθυσμού, όπου μια μερίδα διανοουμένων επιχειρεί να αποτινάξει τη λήθη του παρελθόντος, να αποκαταστήσει τις σχέσεις μας με αυτό, να συγκρουστεί με πολιτικές νοοτροπίες και να δώσει νέες προοπτικές στην πομακική κοινωνία.

 

Η ανάγκη να διασώσουμε και να διδάξουμε στις νέες γενιές των Πομάκων τη γλώσσα μας, ως κομμάτι της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς, θα ικανοποιηθεί τότε μόνο, όταν, το κάθε Πομακόπουλο θα έχει τη δυνατότητα να διδαχθεί τη γλώσσα των προγόνων του.

 

Η Πομακική, που αντηχεί στις βουνοκορφές της Ροδόπης απ' την περίοδο του Βυζαντίου, αξίζει να αντιμετωπισθεί απ' την Πολιτεία με ευαισθησία, απ' τον πνευματικό κόσμο με επιστημονικό ενδιαφέρον και απ' τις τοπικές κοινωνίες με αγάπη.

 

Το εγχείρημα για τη συγγραφή ενός αναγνωστικού παρουσιάζει, εξ' ορισμού, δυσκολίες, όχι μόνο παιδαγωγικού χαρακτήρα, αλλά, κυρίως, επειδή πραγματοποιείται σε μια γλώσσα που μέχρι πριν λίγα χρόνια ήταν άγραφη και μόνο πρόσφατα είχε την τύχη ν' αποτυπωθεί σε σύμβολα.

 

Το αλφάβητο που χρησιμοποιήσαμε είναι αυτό που δημιούργησε με τρόπο συστηματικό, ο πρωτοπόρος πομάκος συγγραφέας και εκπαιδευτικός Ριτβάν Καραχότζα στο «Πομακικο - Ελληνικό Λεξικό» (1996) έκτοτε έχει αναγνωριστεί και χρησιμοποιηθεί και από άλλους συγγραφείς.

 

11

 

 

Δυσκολίες υπήρξαν - και υπάρχουν - αναφορικά με τους ιδιωματισμούς που συναντιόνται τοπικά στις πομακικές περιοχές. Ιδιωματισμοί που οφείλονται στις ποικίλες ιστορικές, κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες που διαμορφώθηκαν στην ορεινή Ροδόπη απ' την περίοδο του Βυζαντίου μέχρι σήμερα. Το πρόβλημα αντιμετωπίσθηκε σε ορισμένες περιπτώσεις συνθετικά, με την έννοια ότι έγινε χρήση ιδιωματικών τύπων που μιλιούνται τόσο στο νομό Ξάνθης όσο και στο νομό Ροδόπης, ενώ σε άλλες περιπτώσεις επιλέχθηκαν αποκλειστικά - με κριτήρια που η ανάλυσή τους θα απαιτούσε χώρο πολύ μεγαλύτερο από αυτόν του σημειώματος μας - μορφές που μιλιούνται στην ορεινή περιοχή της Ξάνθης.

 

Γενικότερα όμως η Πομακική του αναγνωστικού μας αντιπροσωπεύει τη γλώσσα που μιλούν οι δεκάδες χιλιάδες Πομάκοι της ελλαδικής Θράκης, στους οποίους και αφιερώνεται το βιβλίο αυτό.

 

Οι συγγραφείς

 

[Previous] [Next]

[Back to Index]